اسبها در تمامی سنین به مقدار متنابهی پروتئین نیاز دارند. در حالت کلی پروتئینها جهت رشد ، فعالیت بدنی و ترمیم بافتها در بدن اسب استفاده میشوند.اما بطور اختصاصی در ساختمان سلولی ، ساختار هورمونها و آنزیمهای بدن و مقاومت سلولی و بدنی نقش بسیار حیاتی دارند و بهمین دلیل باید به این ماده در تغذیه اسبها نگرش کاملا درست و اصولی داشت.


اصولا بسیاری از کارشناسان تغذیه سنتی اسب مقدار پروتئین را 12 درصد مقدار دانه شیرین ( مجموع جو و ذرت ) در جیره غذایی روزانه در نظر گرفته و آنرا بهترین میزان در فرمولاسیون غذایی اسبها میدانند. اما آیا این مقدار کفاف نیازهای روزانه تمامی سنین را می کند؟ باید اصلی دیگر را جایگزین این فرمول کرد و آنهم تعیین و فرمولاسیون مقدار پروتئین کل جیره غذایی است.


پروتئینها از واحدهایی بنام اسید آمینه تشکیل شده اند که برخی از آنها را به عنوان اسیدهای آمینه ضروری نامگذاری کرده اند. این اسیدهای آمینه در بدن اسب ساخته نمیشوند ، بنابراین باید توسط جیره غذایی وارد بدن شوند. شناسایی منابع غذایی تامین کننده این نوع اسیدهای آمینه و استفاده از آنها در فرمولاسیون تغذیه اسبها بسیار مهم است.
بسیاری از تولید کنندگان معتبر خوراکهای آماده اسب ، لیست و مقدار اسیدهای آمینه را بسته بندی خود ذکر میکنند که این امر کمک زیادی به مالکین جهت بالانس غذایی اسب میکند.


اما نکته بسیار مهمی در تعیین مقدار پروتئین مورد نیاز اسب و تامین آن وجود دارد و آنهم اینست که اهمیت یونجه در تغیه اسب از نظر بالانس پروتئین کمتر از دانه ها و کنسانتره ها نیست. این گیاه بخش اعظم تغذیه اسب را بخود اختصاص میدهد ، بنابراین بیشترین مقدار پروتئین نیز از طریق همین گیاه وارد بدن اسب میشود. بنابراین ایجاد تعادل بین مقدار یونجه مصرفی روزانه با کنسانتره مصرفی اسب نقش بسیار حیاتی دارد.


در لیست زیر مقدار پروتئین مورد نیاز اسب در مراحل مختلف زندگی تعیین شده است. توجه داشته باشید که این مقدار ها در کل خوراک روزانه اسب در نظر گرفته شده است.( کنسانتره + یونجه )
1: کره های شیر خواره 16 – 18 0/0
2:کره از شیر گرفته شده 14 – 16 0/0
3:کره یکساله 12 – 14 0/0
4: اسبهای بالغ 10 – 12 0/0
5: مادیان شیرده 12 – 14 0/0
برای تعیین مقدار پروتئین کل جیره غذایی میتوانید از فرمولاسیون زیر استفاده کنید.


((مقدار یونجه x مقدار پروتئین یونجه ) + ( مقدار کنسانتره x مقدار پروتئین کنسانتره )) / کل مقدار غذا = مقدار پروتئین جیره غذایی

مقدار پروتئین یونجه عموما از دیگر علوفه ها زیاد است . اما همین مقدار در مورد یونجه هایی که در نواحی مختلف آب و هوایی کشت شده اند نیز تغییرات محسوسی دارد. مقدار بارندگی در میزان پروتئین یونجه در زمان کاشت آن تاثیر بسزایی دارد. بنابراین اگر یونجه را از نواحی مرطوب و با میزان بارندگی خوب تهیه کنید مطمئن باشید که یونجه ای با پروتئین بالا برای اسب خود آماده کرده اید. مقدار پروتئین واریته های مختلف یونجه بین 15 – 20 درصد متغیر است.


آخرین نکته اساسی در مورد شناخت پروتئینها نیز اینست که پروتئینها نقش مهمی در انرژی زایی ندارند . و انرژی اسبها عموما از دانه های شیرین و منابع قندی و در مرحله بعد از چربیها تامین میگردد. در اسبهای مسابقه که عموما در حین تمرین و یا مسابقه دچار آسیب دیدگیهایی عضلانی میشوند ، پروتئینها نقش مهمی را در ترمیم این بافتها ایفا میکنند . بنابراین به پروتئینها باید به عنوان مواد غذایی موثر در تشکیل یا بازسازی بدن اسب بنگرید نه غذایی انرژی زا.


لینک خبر : اسبدوانی ایران - مجله اسبدوانی پروتئین در جیره غذایی اسبها