ملخ دریائی ( ملخ صحرائی )
ملخ دریائی ( ملخ صحرائی )ملخ دریائی
Schistocerca gregaria یا ملخ صحرائی از راسته ی Orthoptera یا راست بالان و خانواده ی ملخ ها ی شاخک کوتاه Acarididae می یاشد. وطن اصلی این ملخ ها مناطق بیابانی قاره آفریقاست ولی به وفور در عربستان، هند، پاکستان و بطور کلی جنوب غرب آسیا دیده می شوند که علت آن توانایی بالای مهاجرت در این گونه از ملخ هاست . این ملخ ها از طرف جنوب و جنوب غربی از خلیج فارس عبورکرده یا حتی از سمت جنوب شرقی از طرف هندوستان و پاکستان نوار جنوبی کشور را مورد حمله قرار می دهند . خسارت این ملخ ها نه تنها در ایران و کشور های جنوب غرب آسیا بلکه در بیشتر نقاط دنیا دیده می شود ومورد اهمیت است. شناخت این ملخ به قرن ها قبل از میلاد بر می گردد و سنگ نوشته ها و کتیبه ها شاهدی بر این ادعا می باشند . ملخ دریائی
به هنگام طغیان این ملخ تمام پوشش گیاهی سبز اعم از علوفه غلات صیفی سبزی گیاهان مرتعی درختان مثمر و غیر مثمر کاملا نابود می شوند این آفت بسته به نیاز غذایی خود رشد و تولید مثل کرده و به توده ای عظیم از این ملخ ها تبدیل می شوند که قادر به مهاجرت طولانی و حتی عبور از اقیانوس هستند و ایجاد قحطی می کنند که البته میزان بارندگی در شدت و میزان و زمان (پائیز یا بهار ) تاثیر دارد . طغیان این ملخ ها با بهتر که نگاه کنیم تغییرات مورفولوژیک یک گونه توام با تغییر در عادت و رفتار است در اثر تغییر در شرایط اقلیمی و پوشش گیاهی صورت می گیرد و طغیان را سیب می شود . جفت گیری ملخ دریائی
مناطق انتشار این ملخ در ایران سیستان و بلوچستان و چابهارو ایرانشهر وزابل است . مراکز دائمی سودان و اطراف دریاچه چاد در آفریقا و هندوستان می باشد. و از مراکز هجوم وانتشار موقت می توان به ایران، عراق، سوریه، ترکیه و شمال آفریقا اشاره کرد . ملخ دریائی
مورفولوژی :
ملخ ها دارای فرم دگردیسی ناقص هستند سه دوره دارند و مراحل سیکل آنها شامل تخم و پوره و حشره کامل است . دارای پاهای جهنده و قطعات دهانی جونده- ساینده هستند که قادر هستند به راحتی به هر قسمتی از گیاه آسیب وارد و از ان تغذیه کنند این قطعات دهانی شامل فک بالا و پایین به همراه ارواره ها می باشد . رنگ ملخ بسیار تاثیر گرفته از تغییرات فصل است به طوری که ملخ با نیزه قرمز متمایل به قهوه ای هستند و به هنگام بلوغ به رنگ زرد روشن در می آیند . رنگ تخم ها بنا به محل تخم ریزی تغییر پذیر است مثلا تخم ریزی در مزرعه صورت گیرد زرد رنگ است . پوره های این ملخ اگر در فرم مهاجر باشند و حرکت دسته جمع ابتدا به رنگ سیاه پس از آن به رنگ زرد در می آیند و اگر در فرم انفرادی باشند عموما سبز با لکه های سیاه هستند . جنس ماده ی آنها پنج سن پورگی دارد و جنس نر آنها ۴ سن پورگی دارد . ملخ های برای بلوغ جنسی نیاز به پرواز های طولانی و دسته جمعی دارند . ملخ های بالغ بالدار به رنگ خاکستری هستند با پاهایی که خارهای بلند با نوک سیاه دارد . جدول زیر برخی خصوصیات مورفولوژیکی را برای جنس نر بالغ و ماده ی آن مقایسه می کند :بیولوژی و سیکل زندگی ملخ صحرایی : سیکل زندگی ملخ دریائی
طول بال ها (mm) طول ران (mm) طول بدن (mm) جنس نر ۵۵ ۲۵-۲۴ ۵۵-۴۵ جنس ماده ۷۰ ۲۵-۳۰ ۵۷
ملخ دریائی
حشرات بالغ نیمه اول بهمن تا اوایل اسفند ماه در کانون های اصلی جفتگیری می کنند تعداد دفعات جفتگیری برای هر جنس متغییر است نر ها توانایی ۵۰تا۶۰ مرتبه جفت گیری را دارند وماده ها نیز قبل از تخم ریزی چندبار جفتگیری میکنند ماده ها با استفاده از تخمریز خود در خاک حفره ای ایجاد کرده که خاک شنی مرطوب، تپه ها، زیر تخته سنگ ها و بندرت درون مزرعه برای این عمل بهتر است . روی تخم ها ماده ای کیتینی ریخته از تخمریز ریخته که باعث سخت شدن آنها و تشکیل کپسول تخم میشود درون هرکپسول تخم ۸۰تا ۱۰۰تخم وجود دارد هر ملخ ماده ۱۰کپسول تخم می گذارد . کپسول تخم نسبتا خمیده که تخم در قسمت پائین و در قسمت بالا ماده ای کف مانند پر شده است . دوره ی رشد و نمای جنینی ۱۵-۲۵ روز است و دوره پورگی تا۴۵ روز نیز گزارش شده است که شامل پنج سن پورگی است .سن یک ۵ روز سن دو ۵-۶ روز سن سه ۷-۸ روز سن چهار ۱۲-۱۰ روز و سن پنج پورگی ۱۸-۱۲ روز است . با سپری شدن طول روز و رسیدن به غروب آفتاب و کاهش دما تغذیه پوره ها کاهش می یابد . ملخ های دریایی درخت سنجد را در بین تمامی گیاهان ترجیح می دهند . پوره ها شب ها را روی بوته ها و گیاهان بسر برده و روز ها مجددا به روی زمین بر میگردند میزان فعالیت آفت از سن دو به بعد افزایش یافته و پوره های سن آخر ۵تا۸ در روز مهاجرت می کند . وجود تراکم بالای پوره ها باعث ترشح هورمون در بدن پوره ها می شود که اینها همه عوامل مهمی هستند که باعث تبدیل فاز انفرادی ملخ به فاز مهاجرمی شوند . این حشره سه نسل در سال دارد که بنابر شرایط اقلیمی مثل نور رطوبت و بارش یا سایر فاکتور های اقلیمی متغیر است . مبارزه و کنترل :
مهاجرت ملخ دریائی
روش پیشگیری مهم ترین روش برای مبارزه و کنترل این آفت است باید با دیده بانی به موقع و منطم و زیر نظر قرار دادن این ملخ بتوانیم از رشد جمعیت شروع مهجرت یا هر تغییر دیگری در رفتار جمعی آنها مطلع شویم
کنترل فیزیکی و مکانیکی :
– جمع آوری دستی در سطوح کوچک
– قرار دادن صفحات فلزی یا شیشه در مسیر حرکت
– استفاده از تله های فرمونی
– سم PAN این سم سیستم عصبی ملخ را به هم میریزد وانها را گوشه گیر می کند و از اشتها می اندازد .
روش کنترل بیولوژیک :
– قارچی پاتوژن به نام علمی Metarhizium anisoplia
کنترل شیمیایی :
– سموم فنی تروتیون (۱در هزار )مالاتیون دی آلدرین (۵/۱ در هزار ) دی آلدزین (این سم به علت مشکلات زیست محیطی منسوخ شده است .
*یکی از روش ها ی مناسب برای سهولت مبارزه با ملخ ها طعمه پاشی است . سبوس گندم کنجاله ی گیاهان زراعی و…… منبع: طراحان منظر