آرگولوس یا شپشک ماهی نوعی انگل سخت پوست ماهیان آب شور و شیرین است.این انگل در ماهیان سرد آبی یا استخری مانند کپور ماهیان و آزاد ماهیان بسیار رایج است و به ندرت در آکواریوم مشاهده میشود.گلد فیش ها و کوی هایی که در استخر ها پرورش داده میشوند به همراه گیاهان آکواریومی و استفاده از غذای زنده عوامل اصلی انتقال این سخت پوست به مغازه های آکواریومی و تانک های خانگی هستند.انگل آرگولوس به شیوه تخم گذاری در تانک تکثیر میشود و مثل بیشتر سخت پوستان به روش پوست اندازی رشد میکند و تقریبا بیشتر ماهیان استخر یا تانک آلوده به آن دچار میشوند.انگل آرگولوس یکی از بزرگترین انگل ها محسوب میشود و با چشم غیر مسلح قابل رویت است.شیوه تغذیه این انگل از بدن ماهی بسیار دردناک است.آرگولوس با زائده ای خنجر مانند بدن ماهی را سوراخ کرده و با نیشی سوزنی نوعی آنزیم بسیار قوی و هضم کننده به گوشت بدن ماهی تزریق میکند و در نهایت به وسیله دهان خرطوم مانندش از گوشت هضم شده و حل شده بدن ماهی تغذیه میکند.این انگل روی پوست بدن و داخل آبشش و روی چشم ماهی زندگی میکند.آرگولوس معمولا ناقل بعضی ازبیماری های باکتریایی و ویروسی است.زخم های ایجاد شده توسط این انگل معمولا دچار عفونت های باکتریایی و ویروسی و قارچی و در بعضی موارد گند خونی یا سپتی سمی میشوند.در بعضی از موارد زخم های ایجاد شده توسط آرگولوس توسط انگل های دیگری مثل کاستیا مورد هجوم قرار میگیرند که در این حالت احتمال مرگ ماهی بسیار زیاد است.تا کنون بیشتر از 100 گونه از این انگل شناسایی شده است
علایم :
1.اصلی ترین شیوه شناخت این انگل مشاهده انگل روی پوست بدن ماهی است.نقاط تیره رنگ متمایل به سبز اصلی ترین علامت وجود این انگل است
2.خراشیدن و کوبیدن پوست بدن به اشیای داخل آکواریوم
3.به وجود آمدن زخم های قرمز و ملتهب روی سطح پوست
4.بی حرکت ماندن یا گوشه گیر شدن ماهی
5.سست شدن ماهی و رفتن به حالتی شبیه به خواب یا کما!!! و نهایتا مرگ ماهی
این انگل به راحتی در آب شنا میکند و به دنبال میزبانی برای ادامه زندگی میگردد.در صورت بروز علائم در یک ماهی معمولا بیشتر ماهی های موجود در آن تانک به این انگل آلوده میشوند.کیفیت بد آب اکواریوم روند این بیماری رو تشدید میکند.غذای زنده و ماهی آلوده از اصلی ترین دلایل ورود این انگل به تانک است.
درمان :
بالا بردن دمای آب (بین 30 تا 34 درجه سانتیگراد بر اساس مقاومت ماهی) به درمان این بیماری کمک میکند.
اضافه کردن 1 قاشق غذا خوری نمک بدون ید در هر 20 لیتر آب به درمان این بیماری کمک میکند.
راه اول :
حمام نمک :
راه اول :
7.5 قاشق غذا خوری نمک بدون ید به ازای هر گالن آب(معادل 3.78 لیتر) و انتقال ماهی به این محلول تا زمانی که تعادل ماهی به هم بخوره(بسته به تحمل انواع مختلف بین 30 ثانیه تا چند دقیقه) و بعد از آن انتقال ماهی به آب تمیز.
راه دوم :
2.5 قاشق غذا خوری نمک بدون ید به ازای هر گالن آب(معالد 3.78 لیتر) و انتقال ماهی به این محلول برای مدت 10 الی 15 دقیقه و بعد از آن انتقال ماهی به آب تمیز.
راه دوم :
مالاچیت گرین :
1 میلی گرم به ازای هر 5 لیتر آب به مدت 4 تا 5 روز
به دلیل وجود تخم انگل درمان باید روز اول و سوم و پنجم و هفتم تکرار شود.
استفاده از پودر مالاچیت گرین به دلیل سمی بودن پیشنهاد نمیشه.در حال حاضر دارو هایی تو بازار موجود هست که ماده موثرشون فرمالین + مالاچیت گرین است.
ماده موثره Sera Costapur و Tetra Contraspot و Tetra ContraIck هر سه فرمالین 37% و مالاچیت گرین است.
راه سوم :
سولفات مس :
1 ملیگرم به ازای هر 5 لیتر آب.طول درمان 5 تا 7 روز.بعد از پایان این مدت 100% سیفون و تکرار مجدد دوز دارو
راه چهارم :
فرمالین :
1 تا 2 قطره به ازای هر گالن آب(هر گالن معادل 3.78 لیتر است) در آب های با سختی (GH) بین 0 تا 2
2 تا 3 قطره به ازای هر گالن آب(هر گالن معادل 3.78 لیتر است) در آب های با سختی (GH) بین 3 تا 5
4 تا 5 قطره به ازای هر گالن آب(هر گالن معادل 3.78 لیتر است) در آب های با سختی (GH) بالای 6
به دلیل وجود تخم انگل درمان باید روز اول و سوم و پنجم و هفتم تکرار شود.
محصولات آماده ای توی بازار هست که ماده اصلیشون فرمالین و مالاچیت گرینه
ماده موثره Sera Costapur و Tetra Contraspot و Tetra ContraIck هر سه فرمالین 37% و مالاچیت گرین است.
راه پنجم:
پرمنگنات پتاسیم :
حمام کوتاه مدت :
10 میلی گرم به ازای هر لیتر آب و حمام دادن ماهی به مدت 10 دقیقه
حمام دراز مدت :
1 یا 2 میلی گرم به ازای هر لیتر آب و حمام دادن ماهی به مدت حد اقل 4 ساعت
بهتره از آبی استفاده بشه که سختیش پایینه مثل آب r.o یا آبی که دو سومش آب مقطر باشه و یک سومش آب شیر.
راه ششم :
آکریفلاوین :
اضافه کردن یک تا 3 قطره از محلول آکریفلاوین در هر لیتر آب آکواریوم .
(1 گرم پودر آکریفلاوین در یک لیتر آب برابر است با یک لیتر محلول آکریفلاوین)
فرمالین حلالیت اکسیژن توی آب رو پایین میاره.هوادهی قوی فراموش نشه.
پرمنگنات پتاسیم حلالیت اکسیژن توی آب رو پایین میاره.هوادهی قوی فراموش نشه.
موفق باشید
بابک آژیده