افزودن دانه هاي تخم كتان به رژيم غذايي روزانه سبب افزايش سلامتي قلب و سلامت سيستم گوارش مي شود،*از طرفي اين دانه ها سبب كنترل وزن شده و پيشگيري كننده از سرطان نيز مي باشند.
دانه هاي بسيار ريز با فوايد بسيار بزرگ!
نويسنده: منيره نوري فرد
تحقيقات اخير حاكي از آن است كه دانه هاي تخم كتان سبب كاهش كلسترول، تثبيت قندخون، جلوگيري از پوكي استخوان، كمك به كاهش وزن، افزايش سلامت سيستم ايمني بدن و پيشگيري از سرطان مي شوند.
چگونگي مصرف تخم كتان:بهتر است دانه هاي تخم كتان را خريداري كرده و خود آن را در منزل آسياب نماييد. از آنجايي كه تخم كتان يك دانه روغني است، خريد تخم كتاني كه قبلاً آسياب شده، ممكن است گذشت زمان سبب اكسيده شدن آن گردد، در حالي كه شما مي توانيد دانه هاي تخم كتان را خريداري كرده و به هنگام مصرف و به ميزان نياز خود، آن را با آسياب برقي در منزل آسياب نماييد و به شكل پودر درآوريد و مصرف كنيد. دانه هاي تخم كتان مي توانند بيش از يكسال قابل مصرف باشند.
بهتر است پودر تخم كتان را در دماي اتاق نگهداري كنيد. ميزان مصرف تخم كتان براي افراد سالم و بزرگسال كه در مصرف آن محدوديتي ندارند، يك قاشق سوپخوري در روز مي باشد.
براي افراد جوان تر، بيشتر از يك قاشق چايخوري در روز توصيه نمي گردد. از آنجايي كه تخم كتان حاوي فيبر بالايي مي باشد، براي وارد كردن آن در رژيم غذايي خود از ميزان كم شروع كنيد و به تدريج آن را افزايش دهيد. يك قاشق سوپخوري تخم كتان حاوي 36 كيلوكالري و يك قاشق سوپخوري از تخم كتان آسياب شده حاوي 50 كيلوكالري انرژي مي باشد.
از آنجايي كه دانه هاي تخم كتان طعم و مزه و سبك و ملايمي دارند، مي توانيد به چندين روش آن را در رژيم غذايي روزانه خود وارد نموده و مصرف كنيد.
فوايد تخم كتان:- تخم كتان مي تواند سبب كاهش كلسترول خون و همچنين پايين آمدن قند خون گردد. فيبر محلول موجود در تخم كتان مي تواند سبب كاهش كلسترول گردد و از افزايش پلاك در خون جلوگيري كند و در نتيجه از تنگ شدن ديواره عروق خوني كه مي تواند منجر به افزايش فشارخون و در نهايت سكته و حملات قلبي گردد، جلوگيري و پيشگيري نمايد. فيبر موجود در تخم كتان همچنين مي تواند از افزايش قند خون در بيماران ديابتي جلوگيري كند.
- تخم كتان از پوكي استخوان و تحليل رفتن بافت استخواني جلوگيري مي كند. تحقيقاتي كه بر روي موش هاي آزمايشگاهي انجام شد، حاكي از به تأخير افتادن تحليل استخواني در موش هاي آزمايشگاهي بود كه با تخم كتان تغذيه شده بودند و اين امر به سبب وجود اسيدهاي چرب امگا-3 موجود در تخم كتان مي باشد.
- تخم كتان براي افرادي كه تمايل به كاهش وزن و كنترل وزن دارند بسيار مناسب مي باشد. خوردن تخم كتان 30 دقيقه قبل از خوردن وعده غذايي سبب پر شدن معده و احساس سيري در افراد شده و در نتيجه موجب كنترل اشتها و كم خوري مي شود.
- سبب بهبود سيستم گوارش بدن مي گردد. فيبر موجود در تخم كتان از بروز يبوست جلوگيري مي كند و سبب هضم و دفع به موقع گرديده و به سلامت سيستم گوارش كمك مي نمايد.
- ايمني بدن را افزايش مي دهد. ALA موجود در تخم كتان سبب كاهش التهابات و در نتيجه عملكرد بهتر سيستم ايمني بدن مي گردد. تحقيقات اخير نشان داده اند كه تخم كتان مي تواند سبب كاهش برخي ناهنجاري هاي التهابي مانند آرتريت روماتوييد، لوپوس و پسوريازيس گردد.
- جلوگيري كننده از سرطان است. تحقيقات نشان مي دهند تخم كتان نقش مهمي در پيشگيري از ابتلا به سرطان به ويژه سرطان روده و سينه دارد. اين گياه به علت دارا بودن آنتي اكسيدان هاي مهمي همچون ليگنان ها كه نقش مهمي در مبارزه با سرطان دارند، مي تواند با پيشگيري از رشد سلول هاي سرطاني، با سرطان مبارزه كند.
احتياط در مصرف تخم كتان!محققان معتقدند علي رغم فوايد بسيار زيادي كه در تخم كتان مشاهده و اثبات شده، اما در مصرف آن نبايد زياده روي كرد. افرادي كه داراي روده التهابي و تحريك پذير مي باشند، بايد از خوردن تخم كتان اجتناب كنند. همچنين زنان باردار و مادران شيرده نبايد تخم كتان مصرف كنند. از طرفي افرادي كه دچار بيماري هايي مانند اندومتريوز، تخمدان پلي كيستيك و فيبروييد مي باشند، نيز بايد از مصرف تخم كتان اجتناب نمايند. محققان اظهار مي دارند مرداني كه در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات مي باشند، بايد از مصرف تخم كتان اجتناب نمايند. اگر تخم كتان را به عنوان يك دارو مصرف مي كنيد، حتماً با پزشك خود مشورت نماييد.
تركيبات تخم كتان:- حاوي انواع ويتامين ها و مواد معدني از جمله اكثر ويتامين هاي گروه B بوده و داراي منيزيم و منگنز نيز مي باشد.
- داراي دو نوع فيبر محلول و نامحلول مي باشد.
- داراي چندين نوع آنتي اكسيدان قوي از جمله ليگنان است. از آنجايي كه تخم كتان يك ماده گياهي است، يكي از بهترين منابع ليگنان ها مي باشد.
- حاوي اسيدهاي چرب امگا-3 بوده و از اين رو ضد التهاب مي باشد. تخم كتان يكي از منابع غني گياهي است كه داراي امگا-3 گياهي به نام آلفالينولنيك اسيد (ALA) مي باشد. بعد از روغن تخم كتان، روغن كانولا بيشترين ميزان ALA را دارا است.
چند پيشنهاد:- به هنگام خوردن صبحانه، آن را به شير و كورن فلكس خود اضافه نماييد.
- به هنگام صرف ناهار، دانه هاي تخم كتان را به سالاد خود اضافه نموده و ميل كنيد.
- آن را با آبميوه مخلوط كرده و ميل نماييد.
- آن را به انواع سالادها و يا سوپ ها بيفزاييد.
- آن را به ماست و يا دوغ خود اضافه نموده و ميل كنيد.
- آن را به سس گوجه فرنگي و يا آب انواع گوشت ها اضافه كرده و ميل نماييد.
- آن را به گوشت چرخكرده اضافه نموده و سپس با آن كوفته و يا كباب درست كنيد.
منبع: نشريه دنياي تغذيه، شماره 108