انقراض مرجان و تپه های مرجانی در جهان

[حسین میرنژاد]

در دو دهه اخیر، وقایع مربوط به سفید شدن مرجان‏ها در سطح جهان به همراه بالا رفتن درجه حرارت آب دریا، تپه‏های مرجانی را در تمام محیط‏های اقیانوسی از بین برده‏اند. افزایش درجه حرارت جهان، باعث فقدان پروتئین، چربی‏ها و کربوهیدرات‏های ضروری برای باز تولید مرجان‏ها و اسکلت‏سازی آن‏ها می‏شود، و همین باعث سفید شدن مرجان‏ها می‏گردد. در واقعه سفید شدن مرجان‏ها در «پولینزی» فرانسه (سال 1991) 25 درصد تمام تپه‏های مرجانی آن منطقه نابود گردید. پدیده آب و هوایی «النینو» در سال‏های 98-1997 به مرگ 70 درصد کل مرجان‏ها در اقیانوس هند، از آفریقا تا هندوستان انجامید، و تپه‏های مرجانی جزیره «تالاپاگوس» هنوز علائم ترمیم خود را از واقعه سفید شدن 17 سال پیش نشان می‏دهند. افزایش اشعه‏های ماوراء بنفش، که وارد جوّ می‏شوند، در سفید کردن تپه‏های مرجانی در سطح جهان نقش داشته‏اند.
تجارت گسترده ماهی‏های آکواریومی، که ارزش آن هر ساله به 200 میلیون می‏رسد، از جمله عوامل دیگر نابودی تپه‏های مرجانی است. روش‏های جمع‏آوری ماهی‏های عجیب و غریب، مثل استفاده از سم، و قبل از همه سدیم سیانید، باعث نابودی کامل اکوسیستم، در پیرامون‏مان می‏شود. ماهی‏گیری با مواد منفجره، که در مناطق فیلیپین رواج دارد، اقدامی است که به وسیله آن، ماهی جهت مصرف محلی صید می‏شود؛ اقدامی که باعث کشتن ماهی در مرکز انفجار شده و بقیه موجودات را در محیط پیرامون ناتوان می‏سازد. این انفجارها تپه‏های مرجانی را خرد می‏کنند، و در اثر این تخریب، دیگر قابل ترمیم نیستند.
از زمان انتشار این مقاله، من روی کتابی با عنوان «لبه شکننده: اسرار و تنازع تپه‏های مرجانی» برای «هاگتن مفلین» کار می‏کنم. تحقیقات برای این کتاب مرا به استرالیا، فیلیپین، اندونزی و جاهای دیگر خواهد برد تا اهمیت تحولات تازه در علم و محافظت از تپه‏های مرجانی را نشان دهم. برخی از مشکلات که در این مقاله بدان‏ها اشاره شد، در حال نمود یافتن هستند؛ همان طور که سطح آب دریا بالا می‏آید، مردم ساکن جزایر با فاجعه از دست دادن خانه‏ها و کشورشان مواجه هستند.

[حسین میرنژاد]

نکاتی مفید و کارآمد جهت جلوگیری از تخریب مرجانها:

هدایای مرجانی را نخرید
از لنگر استفاده نکنید
دست به مرجانها نزنید
در حین غواصی تجهیزات خود را در مکانهای مناسب قرار داده تا از برخورد آنها با مرجانها جلوگیری نمائید
نزدیک مرجانها نروید
به ماهیها در ریفها غذا ندهید
موقع عکاسی مراقب نور فلش باشید.
از خطرات تهدید کننده مرجانها:

خشک کردن دریاها
آلودگی دریاها
گسترش شهرکهای ساحلی
ماهیگیری بیش از حد
گرم شدن زمین
آب شدن یخهای قطبی
شکاف لایه اوزون
شرایط زیست محیطی مرجانها:

دمای آب عمق شوری و املاح آب شفافیت آب امواج بستر دریا از سال ۹۲ تا ۲۰۰۰ ۱۰٪ از مرجانها از بین رفته*اند در صورتی که امروزه در آستانه هزاره سوم٪۲۵ از بین رفته*اند و ۵۸ ٪ دیگر بر طبق آمار جهانی در خطر می*باشند.