اختلالات غدد در گربه ها ( Glandular Disorders )


توجه به بیماری های حاصله از اختلالات غدد درون ریز بدن بسیار مهم می باشد چون غدد درون ریز مسئول تولید هورمون ها و تنظیم میزان آن ها در بدن هستند. هر گونه تغییر در روند فعالیت غدد درون ریز روی متابولیسم اثر می گذارد. مثلا با کاهش هورمون انسولین که در پانکراس تولید می شود قند خون پایین آمده و گربه دچار بیماری دیابت میلتوس خواهد شد یا نقص در تولید هورمون غده تیروئید سبب هیپو تیروئیدیسم خواهد شد در حالی که افزایش ترشحات این غده هیپرتیروئیدیسم را به دنبال دارد.



علل بیماری :
  1. بیماری دیابت در اثر اختلال در عملکرد پانکراس ایجاد می شود که سبب چاقی در گربه خواهد شدو در برخی از نژاد ها مانند سیامی ( Siamese ) استعداد ژنتیکی در بروز دیابت موثر خواهد بود. کاربرد برخی از داروها هم سبب اختلالات هورمونی و ایجاد بیماری دیابت خواهد شد. گربه های نر بیش از ماده ها مستعد دیابت می باشند.
  2. هر چند هیپوتیروئیدیسم در گربه ها خیلی نادر است ولی هیپرتیروئیدیسم اغلب سبب بروز سرطان در غده تیروئید خواهد شد. گربه های مبتلا به هیپرتیروئید اغلب دچار مشکلات قلبی و کلیوی خواهند شد ولی با درمان مشکلات غده تیروئید ممکن است عوارض قلبی و کلیوی نیز درمان شوند.

علائم بیماری:

دیابت ملیتوس :
  1. عموما علائم بیماری در زمان بروز دیابت خفیف واضح و مشخص نخواهد بود ولی از علائم عمده می توان موارد زیر را نام برد.
  2. افزایش میزان تشنگی و میل به نوشیدن آب
  3. افزایش میزان ادرار
  4. افزایش میزان اشتها و میل به خوردن زیاد از حد غذا
  5. کاهش وزن
  6. استشمام بوی شیرین از دهان در زمان تنفس

هیپوتیروئیدیسم
  1. افزایش میزان وزن و بروز چاقی کاذب
  2. حساسیت نسبت به سرما
  3. بروز بی حالی و ضعف شدید
  4. نازکی پوست و پوسته پوسته شدن آن

هیپرتیروئیدیسم :
  1. افزایش میزان اشتها
  2. پوسته پوسته شدن پوست و کرکی شدن موها
  3. افزایش سایز و اندازه غده تیروئید و بزرگ شدن آن
  4. کاهش میزان وزن و بروز لاغری به علت نامعلوم



آن چه شما و دکتر دامپزشک می توانید انجام دهید:
  1. در صورت مشکوک شدن به دیابت دکتر دامپزشک اقدام به آزمایش خون خواهد کرد و در صورت وجود قند در خون و ادرار لازم است درمان با تزریق انسولین انجام شود.
  2. لازم است برای درمان انسولین به صورت روزانه تزریق شود و جیره غذایی کنترل شده همراه با آب و مایعات فراوان در اختیار گربه قرار گیرد. دکتر دامپزشک جهت تنظیم جیره غذایی و اقدامات لازم شما را راهنمایی خواهد کرد.
  3. در برخی از موارد با تزریق به موقع انسولین و رعایت جیره مطلوب و مناسب پس از گذشت 2 -3 ماه دیابت درمان خواهد شد. چون ممکن است بیماری دیابت پس از مدتی دوباره عود نماید لذا توصیه می شود در زمان های متناوب و طبق نظر دکتر دامپزشک چک آپ مرحله ای صورت پذیرد.
  4. برای بررسی اختلالات غده تیروئید و بالا یا پایین بودن سطح هورمون در خون لازم است آزمایش خون انجام شود. در صورت تائید بیماری بر اساس سن و با توجه به خصوصیات فردی گربه لازم است درمان مناسب انجام شود. توجه به رعایت سن در زمان بروز بیماری های قلبی و کلیوی اهمیت خواهد داشت.
  5. برای درمان بیماری های حاصله از غدد درون ریز در اکثر موارد لازم است قرص به صورت روزانه و مرتب تجویز شود، در صورتی که گربه تمایل به خوردن قرص نداشته باشد می توان با قرار دادن قرص داخل یک تکه پنیر کوچک و لیس زدن آن توسط گربه، او را ترغیب به خوردن قرص داخل پنیر کرد.
  6. در موارد خاص و تخصصی و با توجه به وضع بیمار دکتر دامپزشک از ترکیبات یددار، اقدامات جراحی و دیگر مواردی که سبب تخریب بخشی از غده تیروئید شود استفاده خواهد کرد. ممکن است از نظر صاحب گربه این اقدامات صرف هزینه اضافی باشد ولی از نظر دامپزشک موارد فوق الذکر جز اصول اولیه درمان می باشد که در مورد انسان ها انجام می شود. در صورت سرطانی شدن غده تیروئید لازم است اقدامات جراحی در مورد آن صورت می پذیرد.


درمان های گیاهی :

در مورد بیماران مبتلا به دیابت مصرف شوید و جعفری و پاشیدن آن روی غذای گربه مفید خواهد بود. در درمان هیپرتیروئیدیسم هم استفاده از علف دم اسبی برای جایگزینی مواد معدنی از دست رفته سودمند است. مخلوط کردن این علف با 250 سی سی آب جوش به مدت 10 دقیقه و مصرف 15 سی سی از آن با غذا و به صورت روزانه مفید خواهد بود.



درمان های غذایی:

استفاده از سبزیجات و موادی چون هویج، نخود فرنگی و کدو درزمان بروز اختلالات هورمونی سودمند خواهد بود.
باید توجه داشت که هیچ یک از درمان های گیاهی و غذایی فوق الذکر نمی تواند جایگزین تجویز دارو یا هورمون درمانی توسط دکتر دامپزشک شود.



دکتر مهدی مرجانی
گردآوری : hsoonheb