آگامای سروزغی / toed headed agama

[hsoonheb]

نام علمی : phrynocephalus mystaceus
نام انگلیسی : toed headed agama
نام فارسی : آگامای سروزغی

مشخصات: داراي چين پوستي ريشه دار در گوشه دهان؛ بر روي انگشت ها ريشه هاي پهلويي و مياني به خوبي رشد يافته اند؛ دم 92 تا 114 درصد اندازه نوك پوزه تا مخرج.

رنگ آميزي: پشت حنايي با شبكه ها و نقاط سياه و سفيد؛ يك رديف از لكه هاي تيره بزرگتر در هر طرف ستون مهره ها؛ شكم سفيد؛ روي دم با نوارهاي عرضي كمرنگ، يك سوم قسمت انتهايي روي دم خاكستري و در سطح زيري سياه؛ اغلب داراي لكه روي قفسه سينه؛ چانه و گلو خاكستري مشبك.

زيستگاه: نواحي بياباني خشك، در تپه هاي شني روان، همراه با پوشش گياهي بوته اي و علفي اندك.

عادات و رفتار: در روز فعالند؛ معمولاً در نواحي بين توده ها و تپه هاي شني حفاري مي كنند، حفره عميق، 70 تا 80 سانتيمتر سطح (تا سطح نمناك) و در انتها داراي اطاق وسيع است؛ هنگام احساس خطر توسط حركات سريع بدن با حفر كردن به درون ماسه يا شن پناه مي برند. در فصل زمستان خوابي كه معمولاً از اواخر مهر ماه تا پايان فروردين يا ارديبهشت است، در عمق 30/1 متري قرار مي گيرند. داراي ويژگي خاصي براي تهديد كردن دشمن هستند، قسمت جلويي بدن را به كمك اندام هاي جلويي بالا مي برند، دهان را باز مي كنند، با تكان دادن پهلوها، دهان بار زا نمايش كي دهند، در حاليكه غشاء مخاطي دهان و چين هاي پوستي قرمز رنگ مي شود با صداي فيس فيس دم را حلقه كرده و ممكن است به سمت دشمن بپرند. از حشرات تغذيه مي كنند. جفتگيري در بهار همچنين خرداد تا مرداد انجام مي شود؛ موقع تخم ريزي از خرداد تا مهر است، 1 تا 3 تخم (اهي تا 5) در عمق 15 تا 20 سانتيتر، در لايه مرطوب ماسه مي گذراندند. در طول عمر خود تا 2 بار تخمريزي مي كنند. جوانها طي دو فصل بالغ مي شوند.

پراكندگي جهاني: سواحل شمال غربي درياي خزر در روسيه، قزاقستان تا ايران، شمال غربي چين تا افغانستان.

اندازه: نوك پوزه تا مخرج 78 ميليمتر دم 71 ميليمتر.

ملاحظات: محل نمونه تيپيك از استيپ نارين در سواحل شمالي درياي خزر مي باشد. نمونه هاي افغاني از نظر رنگ آميزي نسبت به نمونه هاي ايراني فاقد لكه هاي تيره بزرگتر در پشت، و داراي شبكه هاي بسيار روشن روي چانه و گلو هستند.


منبع:irandeserts