مشهد- ایرنا- شایعه گرانبها بودن لانه خفاش چند وقتی است که به استان های شرقی و خراسان رضوی نیز رسیده و به خاطر ناآگاهی برخی، خواب را از چشم خفاشها ربوده و زندگی آنان را با خطر مواجه ساخته است.




کلاهبرداران با انتشار فیلم های جعلی و ارائه اطلاعات غلط در فضای مجازی سعی دارند از طریق شایعه گرانبها بودن لانه خفاشها، افراد ساده را در دام بیاندازند و از آنان کلاهبرداری کنند.

انتشار شایعه خرید و فروش لانه خفاش به مبالغ 700 تا 800 میلیون ریال به دلیل برخی خواص مغناطیسی، موجب شده است برخی افراد ناآگاه نیز با تخریب غارها و برهم زدن زندگی خفاشها، آرامش این گونه های آرام ، شب زی و پرفایده را بربایند.

این در حالی است که خفاشها اصلا لانه ای ندارند و لانه سازی در روند زیست این گونه وجود ندارد. محل زندگی خفاشها در داخل غارهاست و این جانور ارزشمند بدون داشتن لانه، روزها درون غار با آویزان شدن از سقف استراحت کرده و شبها برای شکار از غار خارج می شود.

خفاشها تنها پستاندارانی هستند که بال داشته و قادر به پرواز می باشند.

نام علمی آنها Chiroptera بوده و به معنی دست های بال مانند است. بال های خفاش با بال های بقیه پرندگان متفاوت است و به گونه دیگری خلق شده بطوریکه پوست بالهای خفاش جنسی شبیه چرم دارد و دارای خاصیت ارتجاعی است که باعث می شود بالهایش در طول استخوان هایی که دست ها و انگشتان خفاش را حرکت می دهند کشیده شود.

خفاشها نقش بسیار ارزشمند در اکوسیستم طبیعی دارند و کنترل جمعیت حشرات موذی، کمک به گرده افشانی در کشاورزی، دفع آفات مختلف کشاورزی و تامین کود مورد نیاز کشاورزان از مهمترین نقش های این گونه است.
این جانوران کوچک حتی کمک شایانی در راه پیشرفت علمی و غارشناسان دنیا کرده اند و ساخت سیستم های راداری با الگوبرداری از نحوه مدیریت پروازی این جاندار و کمک به علم پزشکی در ساخت انواع داروها از طریق آزمایشهای مختلف بزاق آن میسر شده است.

این پرندگان در فصل زمستان به خواب زمستانی می روند و به همین دلیل حضور انسانها در غارها در زمستان موجب از خواب بیدار شدن این حیوان و مرگ آن می شود و در فصول دیگر موجب برهم زدن خواب طول روز، وحشت این جانور، ترک محل و خسارت و آسیب های متعدد به کشاورزان منطقه می گردد.
تاکنون بیش از 1200 گونه خفاش در جهان شناسایی شده که 30 گونه آن در ایران زندگی می کند.


* لانه خفاش، دروغ تخریب گرایانه


مدیر انجمن غار و غارشناسی استان خراسان رضوی گفت: شایعه لانه خفاش دروغی با هدف تخریب محیط زیست و از بین بردن ارزش تاریخی و علمی غارهاست.
حمید نظامدوست با بیان اینکه این شیوه کلاهبرداری چندی است که از استانهای غربی کشور آغاز شده و طی 2 هفته اخیر به خراسان رضوی نیز راه پیدا کرده است افزود: گسترش این شایعه در فضای مجازی موجب شده برخی افراد ناآگاه اقدام به تخریب غارها نموده و این آثار تاریخی را از بین برده و موجب تهدید جدی حیات مهمترین جاندار این غارها شوند.

وی اظهار کرد: عده ای با اهداف کلاهبرداری و تخریب محیط زیست این دروغ را در فضای مجازی شایع کرده اند که لانه خفاشها به دلیل ساخته شدن با بزاق دهان آنها خواص مغناطیسی و کاربردهای انحصاری دارد.
وی گفت: این امر موجب شده زندگی خفاشها در غارهای استان به عنوان اکوسیستم های مهم و نقش آفرین در محیط زیست با تهدید و تخریب جدی روبرو شود.

مسئول کارگروه حفاظت از محیط کوهستان خراسان رضوی افزود: طی نامه ای به دادستانی خواستار شناسایی و برخورد قانونی با عوامل این تخریب ها شده ایم.


* عدم امکان محاسبه تخریب غارها


نماینده انجمن های مردم نهاد محیط زیستی استان خراسان رضوی با اشاره به ارزش غارها از جنبه های مختلف اظهار کرد: غارها به دلیل روند شکل گیری آنها که میلیونها سال به طول انجامیده است، نقش مهمی در مطالعات زمین شناسی، آب شناسی و سن زمین دارند.
نظامدوست گفت: غارها از نظر میراث تاریخی و فرهنگی، علمی، اکولوژیکی، ساختار طبیعی و آب شناسی از اهمیت و جایگاه فوق العاده مهم برخوردارند.

وی افزود: تشکیل یک سانتیمتر از قندیل ها یا استالاکتیت (Stalactite) و استالاگمیت (Stalagmite) هایی که در غارها وجود دارند یک قرن زمان نیاز دارد و وجود قندیل هایی به اندازه 15 متر نشان از عمر چند میلیون ساله غارها و ارزش تاریخی و زمین شناسی آنها دارد.
وی اظهار کرد: به همین دلیل خسارت تخریب ساختار داخل غارها و شکسته شدن قندیل ها را نمی توان محاسبه کرد و خسارت در این بخش غیر قابل جبران است.

این فعال محیط زیستی با تاکید بر ارزش و اهمیت غارها در جهان گفت: جایگاه تاریخی و میراث باستانی غارها آنقدر مهم است که 2 اتحادیه جهانی غارشناسی و اتحادیه غارشناسی آسیا در این زمینه فعالیت های بسیار و حفاظت گونه دارند.

وی افزود: شایعه لانه خفاش اقدامی است که می توان علاوه بر انگیزه های کلاهبردارانه، انگیزه های تخریب گرایانه را نیز در آن پیدا کرد.
وی ادامه داد: باید دانش و آگاهی مردم نسبت به ارزش و اهمیت غارها و خفاشها افزایش یابد.


*دستور قضایی برای شناسایی کلاهبرداران


معاون پیشگیری از وقوع جرم دادستان مرکز خراسان رضوی نیز در این باره گفت: این موضوع به معاون دادستان در حوزه واکنش سریع و فضای مجازی منعکس شده و دستور قضایی برای شناسایی عاملان انتشار این تجارت دروغین در فضای مجازی صادر شده است.
محمد بخشی محبی افزود: این شایعه موجب تخریب محیط زیست می شود و خفاشها به عنوان یکی از چرخه های مهم در اکولوژی و طبیعت دچار نابودی می شوند.

وی اظهار کرد: باید توجه داشت امیدوار کردن مردم با امور دروغین از مصادیق کلاهبرداری است و بهتر است مردم اطلاع بیشتری در موضوعات اینچنینی کسب کنند تا مورد سوء استفاده قرار نگیرند.
وی گفت: طبیعت و محیط زیست متعلق به همه ماست و چنین شایعات و موارد مشابه در فضای مجازی موجب سوء استفاده از سادگی برخی افراد و وارد آوردن خسارت های جبران ناپذیر به محیط زیست است.

معاون دادستان مرکز خراسان رضوی با بیان اینکه حفاظت از غارها به عنوان سرمایه های محیط زیست اهمیت فراوان دارد، افزود: در سایه بی توجهی به ارزش این ساختارهای چندین میلیون ساله، با واگذاری منطقه ای در نزدیک روستای آل معروف به هزار دالان در ارتفاعات هزار مسجد که دارای غارهای ارزشمند و محل زندگی کلونی های خفاش است به بخش خصوصی، شاهد وارد آمدن خسارات جبران ناپذیر در این بخش هستیم.

وی اظهار کرد: رسیدگی به این موضوع در جریان است اما شدت تخریب به حدی است که گرچه قرار بود این منطقه به منطقه گردشگری تبدیل شود اما موجب فرار خفاشها از محل زندگی خود و تخریب غارهای منطقه شده است.

وی با بیان اینکه تنها با تشکیل پرونده و پیگیری قضایی خسارت وارده جبران نمی شود، گفت: با فرار خفاش ها احتمال حضور بسیاری از حشرات و شیوع آفات در منطقه و وارد آمدن خسارت به کشاورزان و باغداران آن وجود دارد و آثار این تخریب ها طی چند سال آینده روشن می شود.


*280 غار در خراسان رضوی


مدیر انجمن غار و غارشناسی استان خراسان رضوی نیز گفت: هم اکنون حدود 280 غار در این استان وجود دارد که هر کدام ویژگی ها و شرایط خاصی دارد.
نظامدوست افزود: این غارها دارای تنوع بسیار هستند و تاکنون 140 غار از مجموع غارهای موجود استان توسط این انجمن به طور کامل شناسایی و 70 غاز از این تعداد نیز نقشه برداری شده اند.

وی با بیان اینکه 100 نقشه بردار غار در کشور وجود دارد که 2 نفر آنان در خراسان رضوی هستند، اظهار کرد: این استان با سابقه یک قرن فعالیت غارنوردی و فعالیت افرادی مانند منوچهر مهران از سال 1311 در حوزه غارنوردی استان، آغازگر حرکت غارنوردی و غارشناسی در کشور است.