پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew): هر سال ۵ JUNE برابر با ۱۵ خرداد در سراسر جهان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی داشته میشود.
تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال ۱۹۷۲ بر میگردد. در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP (برنامه محیط زیست سازمان ملل) شد.
هر ساله در ۵ JUNE در سراسر جهان UNEP مراسم ویژهای را به مناسبت این روز برگزار مینماید. مراسم این روز میتواند به اشکال مختلف باشد، مثل راهپیماییهای خیابانی، همایشهای دوچرخه سواری، نمایش، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس، درختکاری، فعالیتهای مربوط به بازیافت، پاکسازی و غیره.
هدف از نامگذاری این روز، افزایش آگاهی مردم و دولت ها برای حفظ محیط زیست و ترغیب مسئولان به اتخاذ تدابیری برای مقابله با تخریب محیط زیست و گونههای زیستی است.
هر سال یکی از مسائلی که محیط زیست جهان را تهدید می کند به عنوان شعار این روز انتخاب می شود و شعار روز جهانی محیط زیست در سال ۲۰۱۶ نیز اینگونه انتخاب شده است:
GO WILD FOR LIFE / همسو با طبیعت برای زندگی
zero tolerance for the illegal wildlife trade / دیگر برای تجارت غیر قانونی حیات وحش تحملی باقی نمانده است
شکار و تجارت غیر قانونی حیات وحش در جهان بسیار پر رونق است. این تجارت پر سود و سرقت از میراث طبیعی زمین، فرسایش تنوع زیستی را به همراه دارد و بسیاری از گونه های ارزشمند را در آستانه انقراض قرار داده است.
جرائم مرتبط با حیات وحش نیز به مانند قتل ، قاچاق مواد **** و سایر جرائم سازمان یافته، علاوه بر بروز خسارت به اکوسیستم ها موجب فساد و نا امنی در جهان می شود.
جرائم مرتبط با شکار غیرمجاز و قاچاق در حال حاضر نسل فیل ها، کرگدن ها، گوریل ها، لاکپشت های دریایی و بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی را با خطر انقراض روبرو ساخته است.
در سال ۲۰۱۱ یک زیرگونه کرگدن در کشور ویتنام به همین دلیل منقرض شد و آخرین کرگدن سیاه و سفید غربی نیز در کامرون در همان سال از بین رفتند. میمون های بزرگ از گامبیا، بورکینافاسو، بنین و توگو نیز ناپدید شدند.
قربانیان کمتر شناخته شده انقراض عبارتند از helmeted hornbills و pangolins و همچنین ارکیده وحشی.
طی سال های اخیر تلاش های بسیاری برای مقابله با تجارت غیرقانونی از جمله سیاست های قوی تر، برنامه های آگاهی رسانی و سرمایه گذاری در حفاظت و سخت گیری در اعمال و اجرای قوانین انجام گرفته که برخی از موفقیت های بزرگ را نیز به همراه داشته است. با این حال همچنان بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری در خطر انقراض قرار دارند.
حفاظت از تنوع زیستی تنها وظیفه دولت ها نیست و دولت ها به تنهایی نخواهند تنوانست روند انقراض گونه ها را بطور کامل کنترل کنند.
جلوگیری از انقراض گونه ها و حفاظت از تنوع زیستی به عزمی پایدار و تلاشی جهانی توسط تک تک ما انسان ها نیاز دارد.
شاید از خودتان سوال کنید که من به عنوان یک شهروند عادی چگونه می توانم از انقراض جانوران و گیاهان در جهان جلوگیری کنم؟
بیشتر مردم به خصوص جوامع محلی و روستایی ساکن در حاشیه زیستگاه های طبیعی از آسیبی که شکار غیر قانونی و تجارت حیات وحش برای طبیعت و محل زندگی خود آنها به همراه دارد مطلع نیستند و درک درستی از ارتباط مابین محیط زیست، معیشت و امنیت خود ندارند. این وظیفه ماست که در مواجه با این افراد به آنها را نسبت به مخاطرات نابودی حیات وحش و برهم خوردن تعادل اکوسیستم آگاه کنیم.
همچنین ما باید عادات و رفتار خود و اطرافیانمان را در جهت کاهش تقاضای محصولاتی از طریق تجارت غیر قانونی حیات وحش به دست می آیند، تغییر دهیم.
در صورتیکه تقاضا برای موارد زیر کاهش یابد، بازار خرید و فروش این اقلام از رونق افتاده و درنتیجه تجارت غیر قانونی آنها نیز کاهش می یابد:
- تقاضا برای چوب جنگلی جهت استفاده به عنوان هیزم و صنایع دستی باید کاهش یابد.
- تقاضا برای گیاهان وحشی، گوشت پرندگان و پستانداران وحشی و آبزیان در خطر انقراض بعنوان غذا باید کاهش یابد.
- تقاضا برای انواع جانوران وحشی زنده مانند سمندرها، مارها، لاک پشت ها و انواع پروندگان و پستانداران وحشی به منظور نگهداری به عنوان حیوان خانگی باید کاهش یابد.
- تقاضا برای محصولات جانبی حیات وحش مانند تاکسیدرمی جانوران وحشی، شاخ، دندان، ناخن و پوست حیوانات وحشی بعنوان تزئینات جهت در منازل و غیره باید کاهش یابد.
نهادهای بین المللی و دولت ها بدون کاهش تقاضا برای فراورده های حیات وحشی نمی توانند از تجارت غیر قانونی آنها کاملا جلوگیری نمایند، چراکه تا زمانی که تقاضا و پول برای این محصولات وجود دارد تجارت آنها نیز خاتمه نمی یابد.
شعار امسال روز جهانی محیط زیست (همسو با طبیعت برای زندگی) تک تک ما انسان ها را در سراسر جهان تشویق می کند که برای حفاظت از گونه های در معرض خطر برای نسل های آینده تلاش کنیم.
شما می توانید با حفاظت از گیاهان و جانوران در محل زندگی خود بعنوان منطقه ای از جهان از انقراض گونه ها جلوگیری نمایید. بسیاری از موارد انقراض گونه ها از انقراض محلی در یک نقطه آغاز شده و نهایتا به انقراضی جهانی انجامیده است.
برنامه محیط زیست سازمان ملل از ما می خواهد، هر کسی هستید و در هر کجای جهان که زندگی می کنید با ایجاد تغییر در گفتار، رفتار و کردار خود نشان دهید که دیگر برای تجارت غیر قانونی حیات وحش تحملی باقی نمانده است.