لاله واژگون (Fritillaria) نام یک سرده از راسته سوسن سانان است.
عمر این گیاه بسیار کوتاه است. گل‌دهی آن از اوایل اردیبهشت آغاز می‌شود و در فصل بارش پایان می‌یابد. لاله واژگون از گیاهان علفی پیازدار و چندساله‌است که تاکنون ۱۵ گونه آن در ایران شناسایی شده‌است. گونه زرد کمرنگ متمایل به لیمویی این گل‌ها موسوم به لاله گرگانی بین ۵۰ تا ۸۰ سانتیمتر ارتفاع دارد.
پیاز این گیاه به علت وجود موادی موسوم به آلکالوئیدهای ایمپریسین و فرتیسین مسکن درد است.
تاکنون شصت گونه از از این گیاه شناخته شده‌است. پیاز آن به صورت یک غده متورم، گوشتدار بوده و دارای مقدار زیادی نشاسته و چندین عامل دارویی است و چون تازه باشد سمی بوده و قابل خوردن نیست، ولی در چین سمیت آن را گرفته و در آشپزی از آن استفاده می‌کنند.

دشت لاله های واژگون در استان چهارمحال و بختیاری مشهورترین دشت لاله ایران است که در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت به گل می‌نشیند. گونه‌ای از لاله واژگون که در این دشت می‌روید بسیار نادر است و در یک اثر طبیعی ملی به شمار می‌آید.دشت لاله های واژگون فریدونکنار و اقلید نیز، دیگر دشت لاله ایران است. از مناطق دیگر در ایران در غرب استان اصفهان،شهر ایوان، شهر ایلام، شهر خوانسار و منطقه بوئین میاندشت است که لاله‌های زیادی دارد. در شهرستان الیگودرز نیزدشت وسیعی مشهور به دشت لاله‌ها وجود دارد که در اردیبهشت ماه زیبایی لاله‌های واژگون آن چشم نواز است. در منطقهٔ دیگری از همین شهرستان یعنی در میان کوه‌های ویلو و ویلک واقع در شمال روستای گندمینه (حد فاصل استان‌های اصفهان و لرستان) نیز در چند سال اخیر مملو از لاله‌های واژگون بود ولی متاسفانه امروزه بطور کامل از میان رفته‌اند.









منبع : ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد