حيط زيست و نگهداري از آن امروزه در هر کشوري به هر اندازه اي هم که پيشرفت کرده باشد يک امر مهم و توجه به آن عاملي جهت جلوگيري از بحران هاي زيست محيطي است.
بديهي است که در مقياس کوچک هر فرد و هر خانواده بايد خود را متعهد به نگهداري از محيط زيست و حفظ آن براي خود و نسل آينده بداند. روزگاري مسير تهيه ي مواد غذايي خانواده، مسيري کوتاه و ملموس بود؛ تا آن جا که بسياري از ما يحتاج خانواده ها در باغ يا باغچه هاي کوچک هر خانه پرورش داده مي شد. اما امروزه افزايش جمعيت، پديده ي کلان شهرها و توليد صنعتي مواد غذايي و خانگي به گونه اي مواد را به دست مصرف کننده مي رساند که هر مايحتاج با خود بسياري مواد بسته بندي و تجزيه ناپذير به همراه دارد.
ابعاد وسيعي از اين بحران در جامعه قابل بررسي هستند که در اينجا تمرکز ما بيشتر در خانواده، نکات مهم و در عين حال ساده براي بانوان است که نقش فزاينده اي در فرهنگ سازي و آموزش ساير اعضاي خانواده دارند. روشن است که اين معزل نياز به مديريت دارد و تحت عنوان مديريت زباله (Waste Management) در ابعاد مختلف قابل بررسي است.
صرفه جويي نکته کليدي در توليد کمتر زباله:
اين که صرفه جويي چه نتايج مثبتي در اقتصاد خانواده، مديريت انرژي و مصرف بهينه دارد بر همه روشن و بديهي است و آن چه در اين مطلب براي ما اهميت دارد تاثير شايسته آن بر عدم تولد زباله و حفظ محيط زيست است:
1- غذاي خانگي مصرف کنيد، يکي از مهم ترين راه هاي توليد زباله مصرف مداوم غذاهاي آماده ي بيرون است که درون ظروف يک بار مصرف و انواع کاغذها و با بسته هاي مختلف عرضه مي شوند.
2- در مسافرت يا محل کار براي نوشيدن مايعات، ليوان مخصوص داشته باشيد تا مجبور نباشيد هر بار از ليوان يک بار مصرف استفاده کنيد.
3- از عمر مفيد وسايل خود صد در صد استفاده را داشته باشيد و با پروژه کوچک ترين آسيب، لوازم و اشياي خود را دور نيندازيد، بلکه آن ها را تعمير کنيد. تابع مد و چهره ي جذاب تکنولوژي هاي لحظه اي نباشيد، موبايل، کامپيوتر، دوربين سال ها براي شما کار خواهند کرد و نيازي به تعويض مداوم آن ها نيست.
4- هميشه ارزان خريدن مزيت نيست؛ بلکه لوازمي بخريد که کيفيت خوبي داشته باشند تا مجبور نباشيد پس از مدتي آن ها را دور بريزيد. ظاهر زيبا و ارزان قيمت بودن، نه تنها هزينه بيشتري براي خريد مجدد به شما تحميل مي کند، بلکه براي حفظ سلامت محيط زيست هم مضر است. بنابراين در تهيه ي لوازم خانگي و اداري دوام را مدنظر داشته باشيد.
5- برخي خريد هاي کوچک را حذف کنيد. مثلا شما مي دانيد که هميشه به دستمال کاغذي نياز داريد، پس چرا که يک بار در ماه يک بسته بزرگ نخريد، به جاي اين که هفته اي يک بار يک بسته کوچک بخريد؟ با اين کار زباله هاي کمتري توليد کرده ايد.
6- قبل از خريد کمي تحقيق و بررسي کنيد و تصميم قطعي بگيريد که قصد خريد چه چيزي را داريد. با اين روش پس از مدت کوتاهي خريد بسياري از ملزومات براي شما قانونمند مي شوند. مثلا مي آموزيد که يکبار مصرف ها را کمتر مي خريد.
7- سعي کنيد بياموزيد از امکاناتي که دنياي الکترونيک و فناوري اطلاعات در دسترس شما قرار مي دهند به خوبي بهره ببريد. کاهش مسافرت شهري، صرفه جويي اقتصادي، کاهش آلودگي، سرعت انجام کار و بالاخره کاهش چشم گير توليد زباله و ضايعات از مزاياي اين مورد هستند. به طور مثال کمي بيانديشيد که فناوري اطلاعات چه نقشي بر کاهش مصرف کاغذ، مصرف مواد اوليه توليد کاغذ تا حفظ جنگل ها دارد.
زمينه را براي بازيافت زباله فراهم کنيد:
1- ظروف و قوطي هاي فلزي، آلومينيوم و شيشه هاي خرد شده يا بطري هاي شيشه اي را جدا از ساير زباله ها قرار دهيد.
2- مواد پلاستيکي هميشه به وفور توليد مي شوند؛ حتما آن ها را تفکيک کنيد.
3- کاغذ هاي باطله و روزنامه همگي قابل بازيافت هستند و بايد تفکيک شوند.
4- ظروف غذا را ابتدا کاملا تخليه، بشوييد و سپس تفکيک نماييد.
5- خشکبار را در پاکت هاي کاغذي تهيه کنيد.
6- براي خريد کيف مخصوصي داشته باشيد تا کمتر از کيسه هاي پلاستيکي استفاده شود.
7- اگر در منزل باغچه داريد برخي زباله ها مثل خرده هاي غذا را در گوشه اي از باغچه دفن کنيد. پس مانده هاي گياهي نيز به کود کمپوست تبديل مي شود که براي اصلاح خواص خاک و جبران مواد غذايي از دست رفته آن مفيد است.
8- به علايم هشدار دهنده ي مخصوص زباله، روي برخي ملزومات الکترونيکي دقت ويژه داشته باشيد. يکي از زباله هاي خشکي که متأسفانه بسياري از مردم، آن را در طبيعت رها مي کنند، باتري است که حاوي جيوه (فلزي سنگين و به شدت مسموم کننده و خطرناک) است که وقتي در طبيعت رها شود، به راحتي جذب سبزي هاي غده دار مانند تربچه، هويچ، پياز، سيب زميني، چغندر و... مي شود و با خوردن اين گياهان، وارد بدن ما مي شود و مشکل ايجاد مي کند.
منبع: بانو