نام علمی : pseudopus apodus
نام انگلیسی : glass lizard
نام فارسی : مارمولک شیشه ای
مشخصات: داراي چين عميق پهلويي از سر تا ناحيه مخرج؛ آثاري از اندام هاي حركتي عقبي به شكل زياده باريك در اطراف مخرج ديده مي شود؛ سوراخ گوش مشخص.
رنگ آميزي: سطح فوقاني بدن قهوه اي روشن يا تيره، گاهي مايل به قرمز، سبز زيتوني يا زرد نخودي؛ قسمت سر اغلب روشن تر؛ سطح شكمي روشن تر؛ جوان ها خاكستري زيتوني با نوارهاي تيره.
زيستگاه: نواحي مرطوب و يا نسبتا خشك، در دامنه ها و شيبهاي صخره اي، ديوارهاي سنگلاخي، توده سنگ ها، دره ها، كناره رودخانه ها با پوشش گياهي انبوه يا پراكنده جنگلي، بوته اي، علفزار، چمنزار، باغ ها و نيز حاشيه شاليزارها و مزارع.
عادات و رفتار: هنگام روز فعاليت مي كنند؛ پناهگاه آنها زير برگ ها، در حفره ها، زير بوته ها،سنگ ها و شاخه هاست؛ از حشرات مخصوصاً ملخ ها، لارو حشرات، كرم هاي خاكي، نرمتنان، مهره داران كوچك، تخم پرندگان و خزندگان تغذيه مي كنند؛ زمستان خوابي معمولاً از مهر تا آذر شروع و در اسفند تا ارديبهشت پايان مي يابد؛ جفتگيري پس از اتمام زمستان خوابي، و تخمگذاري در اوايل تابستان، بين 6 تا 12 تخم سفيد، كشيده با پوسته نرم در زير سنگها، خزه ها يا برگ ها مي گذارند كه پس از يك ماه تا 2 ماه باز مي شوند؛ در طول اين مدت و تا وقتي كه نوزادها بتوانند شكار كنند تحت مراقبت ماده ها هستند؛ جوان ها در 2 تا 3 سالگي بالغ مي شوند؛ عمر آن ها در اسارت ات 55 سال گزارش شده است.
پراكندگي جهاني: شرق و جنوب شرقي اروپا تا جنوب غربي آسيا و آسياي مركزي.
اندازه: نوك پوزه تا نخرج 500 ميليمتر دم 584 ميليمتر
ملاحظات: اين گونه قبلاً تحت نام جنس Ophisaurus معرفي مي شد. محل نمونه تيپيك از روسيه، استپ نارين در شمال درياي خزر مي باشد.
منبع: irandeserts.com